Rozemarijn

Rozemarijn, Rosmarinus officinalis, is een houtachtige plant uit de lipbloemenfamilie, de Lamiaceae. De meerjarige, winterharde plant is komt van oorsprong uit Zuid-Europa en Klein-Azië. Rozemarijn wordt in de keuken als kruid gebruikt in diverse gerechten. Zelf rozemarijn kweken komt zeker van pas, als je veel in de keuken staat.

Geschiedenis en symboliek

Rozemarijn is van oudsher een middel voor de versterking van het geheugen en het staat symbool voor vriendschap en trouw. Men gaf takjes aan familie en vrienden die op reis gingen en men droeg kransen bij bruiloften. Op begrafenissen werden takjes rozemarijn op de graven gelegd om te laten zien dat de overledene niet zou worden vergeten. Er zijn al restanten van rozemarijn teruggevonden in de piramiden van de Egyptenaren. Bij hen stond het kruid als heilig aangeschreven.

Ook bij de Grieken en Romeinen stond Rozemarijn symbool voor vriendschap, liefde en trouw. Het plantje werd ook daarbij geboorte- en huwelijksrituelen gebruikt. In de oudheid was rozemarijn verbonden aan de cult van Aphrodite of Venus. De Grieken geloofden in de versterkende werking voor het brein en het opfrissen van het geheugen. Ze droegen tijdens examens een takje rozemarijn in het haar.

Rozemarijn kweken

Het zaad van rozemarijn is klein, vettig en geelbruin. Je kunt het in de lente zaaien in een broeikas of in de zomer buitenshuis. De kieming is niet zo regelmatig. Het zaad heeft een temperatuur van minstens 21 °Celsius nodig om te kunnen ontkiemen. De beste manier voor rozemarijn kweken is door te stekken of af te leggen. Stekken kun je doen door in augustus topstekken te nemen en deze in stekgrond te zetten. Dit kan met of zonder stekpoeder.

Rozemarijn kan worden verplant als deze groot genoeg is geworden om te hanteren, maar plaats de plantjes 60 tot 90 centimeter van elkaar. De plant kan binnenshuis op een zonnige plaats in een bak worden gekweekt.

Zaaitabel en plantafstand

30 dagen van zaaien tot kiem, 90 dagen van zaaien tot oogst en een minimum plantafstand van 40 centimeter.

jan	feb	mrt	apr	mei	juni	juli	aug	sep	okt	nov	dec

Gebruik van rozemarijn

De smaak van rozemarijn is sterk, dus is rozemarijn vooral geschikt om vleessoorten met een sterke smaak te begeleiden. Denk hierbij aan wild en rood vlees. Het kan een bak- en braadproces uitstekend overleven. Het kan ook gebruikt worden gebruikt in salades en sauzen.

De plant heeft een sterke aromatische geur en het wordt vaak gebruikt om badkamerproducten een geur te geven. Gedroogde stengels kunnen worden verbrand voor een lekkere geur. Twijgen kun je tussen linnengoed leggen. De plant houdt ook insecten op afstand en kan daarom worden rondgestrooid als je buiten gaat eten.

Rozemarijn kan de bloedsomloop stimuleren en kan bloeddrukverhogend werken bij een lage bloeddruk. Het kan worden ingezet bij kwaaltjes als lage bloeddruk, een slechte bloedsomloop, vaatkrampen en koude handen en voeten. Rozemarijn bevordert ook de spijsvertering en kan helpen bij een zwakke maag, chronische galaandoeningen, maagdarmkrampen, slechte leverfunctie, hoofdpijn en migraine door lever- en galstoornissen, winderigheid en gebrek aan eetlust.

Een bijzonder geneeskrachtig kruid. Zelf rozemarijn kweken is dus ook goed voor de gezondheid.

Voedingswaarden per 100 gram

Energie	: 1593 kj, 380 kcal	Water	: 13,5 gram
Eiwit	: 4,5 gram	Calcium	: 1300 mgram
Koolhydraten	: 45 gram	IJzer	: 30 mgram
Vet	: 16 gram	Vitamine C	: 60 mgram
Vezels	: 20 gram